Pobieżny spis polityków posłanych za kraty

Zaufani ludzie prezydenta Andrzeja Dudy sugerują w jego imieniu, że gdyby skazani Kamiński i Wąsik trafili zgodnie z wyrokiem za kraty, to prezydent roześle po świecie oświadczenia, że Polska zaczęła więzić ludzi z pobudek i powodów politycznych. Stało się, więc teraz tylko czekać tych listów. Prezydent RP odpowiedzi z ważnych stolic nie otrzyma, bowiem w państwach praworządnych osadzanie w zakładach karnych polityków i byłych polityków skazanych za popełnienie przestępstw to kwestia przestrzegania reguł. Poniższa (niepełna) lista zawiera wyłącznie nazwiska osób politycznych z państw demokratycznych, ukaranych i (w większości) uwięzionych na mocy prawomocnych wyroków.

Europa

Jacques Chirac - premier Francji (1974-76) i prezydent (1986-88) skazany w 2011 r. na dwa lata więzienia w zawieszeniu za zmianę przeznaczenia funduszy publicznych i nadużycie publicznego zaufania.

Jose Socrates – premier Portugalii (2005-2011) zamieszany w co najmniej kilka skandali korupcyjnych i operacji prania pieniędzy. W 2014 r. aresztowany na niemal rok i w 2017 r. postawiony w stan oskarżenia. Dopiero jesienią 2023 r. sąd uwolnił go od zarzutów korupcji, ale postanowił zająć się oskarżeniami dot. prania pieniędzy i fałszowania dokumentów.

François Fillon – premier Francji (2007-12) w 2020 r. skazany za defraudację i sprzeniewierzenie środków. W wyniku apelacji w 2022 r. pierwotny wyrok pięciu lat pozbawienia wolności, w tym trzech lat w zawieszeniu, został skrócony do czterech lat, w tym trzech w zawieszeniu.

Nicolas Sarkozy – prezydent Francji (2007-2012). W 2021 r. uznany za winnego w dwóch oddzielnych sprawach o korupcję. W pierwszej otrzymał wyrok karę 3 lat pozbawienia wolności, w tym 2 w zawieszeniu. W drugiej jednego roku aresztu domowego.

USA

Lista skazanych po II wojnie za najrozmaitsze przestępstwa amerykańskich urzędników federalnych, członków Kongresu i sędziów liczy kilkaset nazwisk, w tym tak znanych jak senator Ted Kennedy (za spowodowanie wypadku samochodowego), wiceprezydent u boku Richarda Nixona - Spiro Agnew (za unikanie podatku dochodowego), generał David Petraeus – m.in. szef CIA (za przekazanie tajnych materiałów ppłk Pauli Broadwell będącej z nim wtedy w związku pozamałżeńskim).

Wśród polityków niższej rangi uwagę zwraca m. in. b. gubernator Illinois Rod Blagoyewich przyłapany m.in. na próbie „sprzedaży” miejsca w senacie USA opuszczonego właśnie przez nowego lokatora Białego Domu Baracka Obamę. FBI nagrało go mówiącego: “Mam to i jest to ku… złote. Nie oddam tego za żadne pie.. skarby”. Odsiedział 8 lat z 14-letniego wyroku. Wyszedł wcześniej z więzienia, ponieważ prezydent Trump uwolnił od kary bez ułaskawienia. Inny gubernator tego stanu George Ryan usłyszał w 2006 r. wyrok za wymuszanie haraczy, spiskowanie, przestępstwa podatkowe i oświadczenie nieprawdy agentom FBI. Spędził za kratami niemal 6 lat. Wyrok 28 lat więzienia otrzymał w 2013 r. , zmuszony wcześniej do ustąpienia za korupcję, burmistrz Detroit Kwame Kilpatrick. Był demokratą, ale on też został uwolniony od odbywania reszty kary przez Donalda Trumpa. Prezydent podpisał odpowiedni dokument na zaledwie 12 godzin przed odejściem z urzędu. Członek Izby Reprezentantów James Traficant najpierw został wydalony w 2002 r. z Kongresu, potem miał proces za m.in. przyjmowanie łapówek i fałszowanie deklaracji podatkowych, spędził 7 lat w zakładzie karnym.

Afryka i Azja

Jacob Zuma – prezydent RPA w latach 2009-2018, mimo gwałtownych protestów zwolenników skazany latem 2018 r. na 15 miesięcy pozbawienia wolności za czyny korupcyjne, ale wobec sprzecznych decyzji różnych organów odsiedział zaledwie kilka tygodni.

Chun Doo-hwan – prezydent Korei Płd. 1980-88 i Roh Tae-woo – prezydent w latach 1988-93

Obaj skazani w 1996 r. w jednym procesie za zdradę, zamach stanu z 1979 r., po którym Chun objął władzę, a Roh dodatkowo za korupcję na setki milionów dolarów. Pierwszy otrzymał wyrok śmierci zamieniony na dożywocie, drugi po apelacji - 17,5 roku więzienia. W grudniu 1997 r. obaj zostali ułaskawieni przez prezydenta Kim Young-sama.

Chen Shui-bian – prezydent Republiki Chin (Tajwanu) 2000-08. W 2009 r. oskarżony wraz z żoną o łapówkarstwo. Skazany ostatecznie na 19 lat pozbawienia wolności, w 2015 r. zwolniony z więzienia z powodów zdrowotnych.

Ehud Olmert – premier Izraela 2006-09. Przez wiele lata oskarżany przez prasę o korupcję. Jego akta policyjne i sądowe to wielka saga. Zmuszony do rezygnacji z urzędu powiedział, że „jako obywatel jest dumny z kraju, w którym urzędujący premier może być objęty śledztwem, jak każdy inny obywatel”. Po wielu nieudanych próbach rozliczenia go przed sądem skazany w 2015 r. m.in. za defraudację i uchylanie się od podatków na 2 lata i 3 miesiące więzienia. Odsiedział 16 miesięcy.

Han Myeong-sook – pierwsza kobieta sprawująca urząd premiera Korei Płd. (2006-07). W 2015 r., wówczas tylko parlamentarzystka, została skazana na 2 lata więzienia za przyjęcie łapówek. Sąd orzekł również 10-letni zakaz sprawowania funkcji publicznych, co praktycznie wykluczyło 71-letnią wówczas Han z polityki.

Lee Wan-koo – w kwietniu 2015 r. wobec oskarżeń o przyjęcie gotówki od „wdzięcznego” przedsiębiorcy, po 3 miesiącach urzędowania ustąpił z urzędu premiera Korei Płd. Skazany, ale w 2017 r. oczyszczony przez Sąd Najwyższy z zarzutów.

Choi Kyoung-hwan – bezpośredni następca premiera Lee. Też urzędował zaledwie dwa miesiące wiosny 2015 r. W 2018 r. skazany na 5 lat za łapówkarstwo.

Ma Ying-jeou – prezydent Tajwanu 2008-16. Jako pierwszy prezydent Tajwanu spotkał się w 2015  r. w Singapurze z przewodniczącym ChRL Xi Jin-pingiem W 2018 r. skazany na 4 miesiące więzienia z możliwością zamiany na grzywnę za ujawnienie tajnych informacji (w istocie chodziło o rozgrywki polityczne i ujawnienie podsłuchów z rozmów polityka z opozycyjnej partii DPP). Wcześniej skazywany i oczyszczany z oskarżeń o korupcję, w czasach gdy był włodarzem Tajpej.

Park Geun-hye – pierwsza kobieta prezydent Korei Płd. w latach 2013-17 usunięta w procedurze impeachmentu i skazana już w kwietniu 2018 r. (sic) na 24 lata pozbawienia wolności za nadużycie uprawnień konstytucyjnych, korupcję i płatną protekcję. W grudniu 2021 r. ułaskawiona z uwagi na stan zdrowia.

Lee Myung-bak – prezydent Korei Płd. 2008-13. W 2018 r. oskarżony za liczne przestępstwa, w tym korupcję i sprzeniewierzenie środków. Skazany na 15 lat więzienia, w grudniu 2022 r. ułaskawiony przez prezydenta Yoon Suk-yeola.

Najbardziej stanowczo obchodzą się z politykami łamiącymi prawo Amerykanie i Koreańczycy z Południa oraz Francuzi. W Polsce jesteśmy tolerancyjni. Czy to dobrze, czy źle, niech każdy sam osądzi.

Jan Cipiur

tekst opublikowany na portalu "Studio opinii"