Słuchaj online 
Premier postawił na ofensywę: kryptoafera, rosyjskie powiązania i „walka o bezpieczeństwo państwa” mają zdominować agendę polityczną
Zapowiedziane w ostatniej chwili tajne posiedzenie Sejmu, wetowana przez prezydenta ustawa o kryptowalutach oraz dwa konkurencyjne „szczyty zdrowotne” – rządowy i prezydencki – stworzyły wybuchową mieszankę polityczną. Dyskusja wokół regulacji rynku kryptowalut przerodziła się w ostry spór strategiczny między rządem Donalda Tuska a obozem prezydenta i Prawem i Sprawiedliwością.
W „Cotygodniku” goście Marcina Celińskiego red. Beata Grabarczyk i dr Robert Sobiech analizowali kulisy decyzji rządzących i opozycji, wskazując, że stawka jest większa niż tylko jeden akt prawny. Chodzi o kontrolę nad narracją i – być może – o pierwszą tak jednoznaczną próbę wiązania PiS-u z rosyjską aktywnością w Polsce.
Tajne posiedzenie Sejmu – demonstracja siły czy polityczna zasłona dymna?
Tajemniczość posiedzenia wywołała spore poruszenie, choć – jak zauważyli komentatorzy – emocje były dziś nieporównywalnie mniejsze niż lata temu. Krzysztof Bosak dzień wcześniej publicznie pisał, co znajdzie się w tajnej części obrad, podkreślając, że następnego dnia obowiązywałaby go już tajemnica .
Beata Grabarczyk oceniła, że utajnienie miało przede wszystkim przykryć równolegle odbywający się szczyt zdrowotny u prezydenta, przykuwając uwagę mediów do parlamentu, nie do Pałacu Prezydenckiego .
Publicystyka
Wetowana ustawa o kryptowalutach – bezpieczeństwo obywateli kontra polityczny interes
Prezydent Karol Nawrocki zawetował ustawę implementującą unijną dyrektywę regulującą rynek kryptowalut. Weto wywołało polityczną burzę.
Według rozmówców programu regulacje miały przede wszystkim chronić obywateli przed oszustwami oraz wprowadzać minimalny nadzór KNF nad giełdami i transakcjami powyżej określonych limitów. Grabarczyk wskazywała, że brak regulacji sprzyja praniu pieniędzy, wykorzystaniu kryptowalut przez grupy przestępcze oraz rosyjskie i chińskie służby, od lat aktywne w tym sektorze .
Dr Sobiech podkreślał natomiast, że weto prezydenta nie ma merytorycznego uzasadnienia, ponieważ Kancelaria Prezydenta nie dysponuje aparatem analitycznym pozwalającym ocenić tak skomplikowaną regulację .
Co więcej – jak zauważyła Grabarczyk – wątek polityczny wydaje się tu dominujący. Przypomniała, że właściciel jednej z giełd kryptowalut, wokół której narastają wątpliwości, finansował wydarzenia środowisk bliskich PiS, a nawet opłacił pobyt Tomasza Sakiewicza w Monako. Według publicystki mogło to wpłynąć na decyzję prezydenta .
Tusk: „Syndykat mafioza, agenta i polityka”
Premier, występując na Radzie Krajowej PO, mówił o „kryptoaferze” jako o przykładzie działań „groźnego syndykatu”, w którym widać „twarz mafioza, twarz agenta i twarz polityka”. Zapowiedział, że sprawa będzie miała ciąg dalszy i przeciwnicy „będą bardzo żałowali” odrzucenia ustawy .
Według Grabarczyk, to próba strategicznego przypisania PiS-owi związków z rosyjską mafią i rosyjską agenturą – narracji, która może być politycznie bardzo skuteczna, jeśli zostanie utrzymana przez kolejne tygodnie .
Służba zdrowia: dwa szczyty, zero decyzji
Równoległe spotkania – u premiera i u prezydenta – nie przyniosły przełomu. Grabarczyk ocenia, że były raczej elementem gry politycznej niż realnym rozpoczęciem reformy systemu, który od lat jest w kryzysie strukturalnym .
Mimo rekordowego wzrostu nakładów – z ok. 190 mld zł w 2023 r. do ok. 250 mld zł w 2024 r. – problemy systemu pozostają nietknięte. Dr Sobiech wskazywał, że Polska nadal przeznacza na ochronę zdrowia jedynie około 7% PKB – wyraźnie poniżej średniej europejskiej – co przekłada się bezpośrednio na krótszą długość życia Polaków .
Sondaże: PiS traci grunt, ale układ sił wciąż może się odwrócić
Najświeższe badanie CBOS pokazało poparcie na poziomie 20% dla PiS i ok. 30% dla Koalicji Obywatelskiej. To największa od lat różnica między obiema partiami.
Jednak – jak zauważył dr Sobiech – choć trend jest wyraźny, dziś prawica jako blok trzech ugrupowań (PiS oraz dwa odłamy Konfederacji) nadal mogłaby zdobyć sejmową większość. Kluczem będzie to, czy radykalna prawica utrzyma swój wzrost kosztem PiS, czy też zacznie słabnąć, zwłaszcza jeśli jej liderzy napotkają problemy prawne .
Czy sprawa kryptowalut stanie się wyborczym przełomem?
Zdaniem komentatorów – tak, ale tylko jeśli rząd konsekwentnie będzie ujawniał kolejne wątki śledztw i powiązań między giełdami kryptowalut a politykami prawicy.
Jeśli temat wycichnie, stanie się jedynie kilkudniową „wrzutką”. Jeśli natomiast premier będzie „lepił trzy wątki naraz – kryptowaluty, rosyjską agenturę i polityków PiS”, jak zauważyła Grabarczyk, może to się okazać dla rządzących niezwykle korzystne politycznie .